WELCOME

Η επιστροφή στην Αρκαδία, στην αγκαλιά της φύσης που γαληνεύει και ισορροπεί, δεν είναι μια νεφελώδης αποστροφή των ουτοπιστών, αλλά μια αναγκαία στροφή, ένα καταφύγιο ελεύθερης ανάσας.

Οθωμανικά αρχεία Δημητσάνας - έγγραφο 18 (Σουλτανικό Φιρμάνι) Print

Στην Ελληνική γλώσσα

Αριθμός εγγράφου 18 (Σουλτανικό Φιρμάνι)


Ο γιος του Μουσταφά ο Σελήμ Χαν που ήταν πάντα θριαμβευτής (ο τουράς του Σελήμ Γ’)

Προς τον βεζίρη Μεχμέτ Πασά, διοικητή του Μοριά (
Mora Valisi)
Αναπληρωτή καδή της Καρύταινας και βοεβόδα της Καρύταινας το παρόν σουλτανικό μου φιρμάνι όταν το λάβετε να ξέρετε το εξής: Τα έσοδα (σημ. τα έσοδα από την φορολογία) της Δημητσάνας της επαρχίας Καρύταινας του Μοριά υπάγονται στους ετήσιους φόρους (
mukataa) των στην Πόλη ευρισκομένων βακουφίων του συγχωρεμένου σουλτάνου Οσμάν Χαν των οποίων η διαχείρηση έχει αναθετεί στον αρχιευνούχο (σημ.darüssade ağası-ήταν ο επικεφαλής των ευνούχων στα ανάκτορα και στο πρωτόκολλο ήταν τρίτος στην ιεραρχία μετά τον μεγάλο βεζύρι και σεϊχουλισλάμ) των ανακτόρων μου στην Πόλη. Αυτά μετά από την εν συνόλω καταβολή χρημάτων έχουν παραχωρηθεί στον Οσμάν που είναι ο πρώτος υπασπιστής του σουλτάνου (divani hümayun çavuşbaşısı), με την μέθοδο του μαλικχανέ (σημ. ο ενδιαφερόμενος εδώ καταβάλλει εν συνόλω τα έσοδα της Δημητσάνας στο κράτος και ως αντάλλαγμα αναλάμβανε την εφόρου ζωής εκμετάλλευση της περιοχής). Από τους φόρους της Δημητσάνας εκείνοι που είναι πρωτεύοντες όπως ο κεφαλικός φόρος (cizye) καταβάλλονται επιτόπου όπως συμβαίνει με τον Καπουδάνπασα (σημ. δηλαδή στα νησιά) ενώ οι δευτερεύοντες φόροι καταγράφονται κάθε έξι μήνες στον τηρούμενο στην Πόλη, τεβζί ντεφτέρι (σημ.ήταν το κατάστιχο όπου καταγράφονταν οι φόροι που πρόκειται να εισπραχθούν για την χρηματοδότηση των τοπικών εξόδων των περιφερειών του οθωμανικού κράτους). Πέραν τούτου, ενώ δεν πρέπει να ζητηθούν επιπλέον φόροι από τους πολίτες με οποιαδήποτε άλλη δικαιολογία, εντούτοις ο βοεβόδας της Καρύταινας και οι κοτζαμπάσηδες έκαναν κατάχρηση και ζήτησαν από το αναφερόμενο χωριό φόρους πέραν από εκείνους που είχαν υποχρέωση να καταβάλλουν και το οποίο το κατανόμασαν φόρο θείων (ευλογημένων) εξόδων και εκφράστηκε επιθυμία από μέρους των κατοίκων του χωριού και του αναφερόμενου πρώτου υπασπιστή του σουλτάνου να εκδοθεί ένα φιρμάνι από τον σουλτάνο. Υστερα από παράπονα ελέχθησαν τα τηρούμενα κατάστιχα και διαπιστώθηκε ότι ο Οσμάν Αγά εκτός από τα έσοδα της Δημητσάνας που ήταν 1200 γρόσια μαζί με αυτά είχε έσοδα και από την Κόρινθο και ότι οι φόροι εισπράττονταν σύμφωνα με τα διατάγματα του νέου συστήματος (nizam-ı cedid) και πως οι κάτοικοι δεν υποχρεούνται να καταβάλουν άλλους φόρους. Μεταξύ των κανόνων του νέου συστήματος (nizam-ı cedid) που είναι σε ισχύ από το 1207 (1792/1793 μ.Χ.) είναι και εκείνο που απογορεύει στους προκρίτους και στους κοτζαμπάσηδες του Μοριά, την είσπραξη επιπλέον φόρων με οποιαδήποτε αιτιολογία στερούμενη νομίμου βάσεως πέραν εκείνων που ήδη είναι σε ισχύ. Για τούτο τον λόγο εκδόθηκε το παρόν σουλτανικό μου διάταγμα το τελευταίο δεκαήμερο του Ζιλκαδέ έτους 1210 (27 Μαϊου-6 Ιουνίου 1796) συμφώνως με την απόφαση του λογιστή του θυσαυροφυλακίου (του δημόσιου ταμείου) του Αχμέτ Αζιμί ώστε η είσπραξη φόρων στον Μοριά να γίνεται με τον παραπάνω τρόπο (σημ. δηλαδή τηρουμένων των διατάξεων που απαγορεύουν την είσπραξη επιπλέον φόρων κάτω από οποιαδήποτε ονομασία από άλλους φορείς και αρχές.)
Εσύ ο ανωτέρω αναφερόμενος βεζύρης και εσύ που είσαι ο αναπληρωτής καδής και εσύ ο βοεβόδας, για την αποτροπή της τιμωρίας και της ταπείνωσης που υπέστησαν οι φτωχοί κάτοικοι που αποκαλύφτηκε με την αίτηση του αναφερόμενου τέως πρώτου υπασπιστή του σουλτάνου και για τον σεβασμό και την τήρηση των νόμων εσείς όλοι να ενεργήσετε σύμφωνα με την εντολή μου που συνεχίζει να ισχύει από παλιά και η οποία ανανεώθηκε με το παρόν φιρμάνι και να μην παρεμβαίνετε στα έσοδα του ανωτέρω χωριού αλλά ούτε και να τους καταπιέσετε και αν υπάρχουν κάποιοι που κάνουν το αντίθετο (σημ. δηλ. τους καταπιέζουν, τους κατατρέχουν ) να τους εμποδίσετε. Μόλις παραλάβετε την παρούσα εντολή μου να κάνετε αυτά που σας υπαγορεύονται. Να τηρήσετε τις εντολές μου.
Το παρόν φιρμάνι συντάχτηκε στην Πόλη, στις 7 Ζιλκαδέ του 1217 (1 Μαρτίου 1803)

Τούρκικη
γλώσσα

18 Nolu Belge

1-Selim  Han bin Mustafa el-muzaffer daimen
2-Mucebince amel oluna
3- Düstür-i mükerem müşir-i müfahham nizamü’l-alem müdebbir-i umur’i-l cumhur bi’l-fikri’s-sakıb mütemmim-i mehammi’l-enam bi’r-reyi’s-saib mümehhid-i bünyani’d-devleti ve’l-ikbal müşeyyid-i erkani’s-saadeti ve’l iclal el-mahfufu bi-sünüfi’l-avatıfi’l-meliki’l-ala Mora valisi vezir Mehmed Paşa edama’llahü te’ala iclalehu kıdvetü’n-nüvvabi’l-müteşerrin
4- mevlana Karitena naibi zide ilmühu kıdvetü’l-emacid ve’l-a’yan Karitena voyvodası  zide mecduhu tevki-i refi-i hümayun vasıl olacak malum ola ki darüs’s sadeti’ş- şerifem ağası nezaretinde olan saadet-karin merhum Sultan Osman Han tabe serahu İstanbulda vaki vakfı mukatası
5- Mora ceziresinde vaki Karitena kazasına tabi olub rical-i devlet-i aliyemde sabıkan divan-ı hümayun çavuşbaşısı olan iftiharü’l-emacid ve’l-ekarim Osman dame mecduhunun külliyetlü malı ile mukayyed ber vech-i malikhane uhdesinde olan Dimiçana maktuası karyesi reayalarının üzerlerinde olan ...

6- hane-i avarız ve nüzül ve resm-i cizye ve cizye-yi şeriye ve vali hisssesini kapudan mantukunca mahallerine eda ve tali olanları Karitena kazası tarafından beher altı ayda bir defa der saadetime takayyudda olunan tevzi defteri mucebince karye-yi mezburenin hissesine isabet eden tekalifi dahi kazaları tarafından
7- eyleye bu babda mütalebe ile rencide ve teadi icab etmez iken marü’z-zikr Karitena voyvodası ve kocabaşıları tuuma düşüb ber vech-i muharrer beher altı ayda bir kere der saadetime gelüb  dafi olan tevzih nazırları tarafından bade’t-tenkih ve hisse-i aliyem olan tevzih defterinde
8- bazen pusula ve bazen dahi bila pusula içinde mesarif-i mübarek akçe mütalebesiyle ve tahsil ile taadiden hali olan karye ve emvallerin ve yerlerin olduğundan baisle karye-yi mezbur be her sene der-i aliyeme tagrim ve tenkih birle tevzihine ba-ferman-ı alişan ruhsat verilen mümza ve mahtum …
9- pusulalı ve pusulasız akçe mütalebesiyle vaki olan zulm ve taadilerinin men ve defü içün emr-i şerifim itası karye-yi mezbur reayaları bundan akdem lede’l-inha mümaileyhin malikhane uhdesinde olan Karitena kazasına tabi Dimiçana ve kurasında bin ikiyüz üç guruş …
10- maktuaları malı olub Gördes kalası burnundan ocaklıkları olduğu Mora ceziresine verilen nizam-ı cedid ve takarrürname-i hümayun mazrufunca beher altı ayda bir defa der saadetime gelib nazır marifetiyle bade’l-tenkih manzur-ı şahanem olan tevzih defterleri aklam-ı hazinem defterde
11- cizye ve avarız ve mal-ı haremeyn ve rusum ve cizye ve vakf-ı izamımın imdad-ı hisseleri ve menzil masrafları ve sair evamir-i aliyem ile varid olan tekalif-i muine var ise onlardan ibaret olub sair vakitler gibi asl ve feri’ olmayan mütalebe-i faika ile fukarayı ru’b-ı iz’aca olmamaları hatt…
12- tasb-ı nefs aklam olmak ve cezire-i mezburenin ayan ve koçabaşıları der saadetime gelecek tevzi defterinden haric olunarak kışlakdan kazasının iki sene mukaddem mal-ı cizye ve avarız ve bir defasından olalı ve şu kadar deyni. var idi ve yine  muvafık ahz-ı temessük yapub kaza-yı mezbur …
13- tevzi ……………………………………………… bin iküyüz yedi tarihinde …. Nizam-ı cedid şurutunda idüğü ve … olunduğu üzere emr-i şerifim itası Mora hakkında verilen nizam-ı cedid-i şurutuna muvafık olduğu Mora nizamı …..
14- demur hazine muhasebecisi Ahmed Azimi  dame mecduhu ilam edmekten naşi ilamı mucebince bin iküyüz on senesinin evhair-i Zilkadesinde emr-i şerifim ısdar ve tesyar olunmuşdu şimdi … kocabaşılar … olan emr-i alişanım üzere hareket
15- reaya fukarasını renide ve tekdire sa’i olunduklarında tekidi havi emr-i şerifim sudurunu çavuşbaşı-yı sabık mumaileyh ba-arzuhal inha ve Mora nizamı vekayisini memur-ı mümaileh dahi ilam etmekle mucebince amel ve hareket olunmak fermanım olmağın tekidi havi …
16- ısdar ve ile … olunmuş imdi vusulunda sen ki vezir-i müşar ve naib ve voyvoda mümaileyhimsiz mukaddema ve hala ber vech-i muharrer sadır olan evamir-i şerifem mucebince amel ve hareket birle mezbur fima bad mukata-yı merkume muhasebesine tecavüz
17- ve teadi itdirilmemek ve ideri bulursa men ve def olunmak babında ferman-ı alişanım sadır olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerifimle
18- vardıkda bu babda vech-i meşruh üzere şeref-refte sudur iden işbu emr-i şerif-i celili’l-şan vacibü’l-ettiba’ ve lazümü’l- ... mazmun-ı münifi üzere amil
19- olub hilafetü gayeti’l-gaye hazer mucanebet eyleyesiz şöyle bilesiz alamet-i şerife itimat kılasız.

20- Tahriren fi el-yevmü’s- sabi şehr-i zilkade sene seba ve aşer ve miteyn ve elf (7 Zilkade 1217=01.03.1803)      
21- Bi-makam-ı Konstantiniyye el-mahrusa

BELGELERİN YUNANCA’YA ÇEVİRİSİ
(μετάφραση στα ελληνικά των εγγράφων)
Levent kayapinar, καθηγητής ιστορίας
– μετάφραση από τα αρχαία αραβικά στα τούρκικα

Copyright Arcadians.gr

Επισημείωσις τ. Δ.

Εις τα πρακτικά του Α’ Τοπικού Συνεδρίου Κορινθιακών Ερευνών, εν Αθήναις 1978, σσ. 191 – 203, δημοσιεύεται μετά σχολίων ανακοίνωσις της Ιωάννας Γιανναροπούλου, Σουλτανικόν φιρμάνιον 1803 περί Κορίνθου, με παράθεσιν πανομοιοτύπου του τουρκικού εγγράφου, που φυλάσσεται στην Βιβλιοθήκη Δημητσάνας και είναι το υπ’ αριθ. 18 φερμάνιον εκδόσεως του Τούρκου καθηγητού.
Το φιρμάνιον εκδόσεως Γιανναροπούλου εις 13 στίχους κυρίως κειμένου (60 εντύπους) έτους εγίρας 1218, δηλ. χριστιανικού 1803/4, μόνον κοινόν έχει προς το υπό Καγιάπιναρ εκδιδόμενον υπ’ αριθ. 18 φερμάνι, ότι συνοδεύεται από το ίδιον φωτοαντίγραφον της Δημητσάνας, αλλά με εντελώς διαφορετικόν κείμενον.
Η μετάφρασις του τουρκικού εγγράφου εκδόσεως Γιανναροπούλου έγινε από τον εξ Ικονίου λόγιον τουρκομαθή Γ. Μαυροχαλιβίδου. Το κείμενον αφορά εις φορολογικά – διοικητικά θέματα Κορίνθου και υπογράφει ο λογιστής θησαυροφύλαξ του Βασιλικού Συμβουλίου Μουσταφάς. Προφανώς πρόκειται για διαφορετικόν έγγραφον με απροσδόκητη σύγχυσι. Ίσως με την φωτοτυπία του εγγράφου Δημητσάνας ο μεταφραστής εκ παραδρομής απέστειλε μετάφρασι άλλου εγγράφου προερχόμενον από κάποιον άλλον, ως π.χ. τον Καθηγητήν Νομικής Θεσσαλονίκης Ν. Πανταζόπουλον, ο οποίος συνεργάζετο μαζί του (και μας τον συνέστησε). Η απορία μόνον από τα κατάλοιπα Πανταζοπούλου είναι δυνατόν να λυθή εν καιρώ.

«Γορτυνιακά 4ος Τόμος (τα Οθωμανικά έγγραφα της Βιβλιοθήκης της Δημητσάνας) Λεβέντ Καγιάπιναρ – Αισέ Καγιάπιναρ, σελίδα 265».    

 
© 2024 Arcadians
Joomla! is Free Software released under the GNU General Public License.