Ιστορική γεωγραφική περιοχή της Πελοποννήσου που αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορικές περιοχές της Ελλάδος , εξαιτίας του πλούσιου μυθολογικού υπόβαθρου , των αρχαιολογικών χώρων και της επανάστασης του 1821.

Η περιοχή απέκτησε την ονομασία της από τον μυθικό Αρκά, γιό του Δία και της Καλλιστώς, ενώ οι Αρκάδες υποστήριζαν πως ήταν οι μόνοι αυτόχθονες κάτοικοι της Ελλάδας. Γενάρχη τους θεωρούσαν τον Πελασγό, γιό του Δία, ενώ πίστευαν ότι ήταν οι πρώτοι άνθρωποι μετά τον κατακλυσμό. Η αντίληψη αυτή ήταν δεκτή και από επιφανείς ιστορικούς της αρχαιότητας (Ηρόδοτος,Ξενοφών,Θουκιδίδης) ενώ ο Αριστοτέλης υποστήριζε πως η εγκατάσταση των Αρκάδων έγινε πριν από την εμφάνιση της Σελήνης. Μάλιστα, ο Παυσανίας αναφέρει ότι στην εποχή του οι Αρκάδες αυτοχαρακτηρίζονταν προσέληνοι.

Σύμφωνα με την τοπική (και όχι μόνο) μυθολογία, πολλοί Θεοί του Ολύμπου γεννήθηκαν στην Αρκαδία: Ο Δίας στο όρος Λύκαιο , ο Ποσειδών, η Ήρα, ο Ερμής και ο Ασκληπιός. Ο κυριότερος όμως Αρκαδικός Θεός ήταν ο τραγοπόδαρος Πάν, Θεός της μουσικής και των κοπαδιών, η δε πολυάριθμη συνοδεία του από Σειληνούς, Μαινάδες, Δρυάδες και Ναϊάδες κατέστησε την Αρκαδία ειδυλλιακή χώρα του μύθου.

Οι Αρκάδες παρά την ορεινή καταγωγή τους, ήταν και ναυτικοί. Τα Ομηρικά Έπη αναφέρουν ότι συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο με 60 πλοία, ενώ σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Αρκάς Δάρδανος κατέλαβε τη Σαμοθράκη και ύστερα πήγε στη Τροία όπου έχτισε τη Δαρδανία. Αρκάδες άποικοι είχαν εγκατασταθεί και στην Κρήτη  (Κυδωνία, Γόρτυνα), στην Κύπρο (Πάφος), στην Τραπεζούντα (Πόντος), στη Ζάκυνθο, στη Λευκάδα και στην απέναντι ακτή της Ακαρνανίας, καθώς επίσης και στη Σικελία, στην Απουλία και στο Λάτιο, όπου και ο Εύανδρος εγκαταστάθηκε στον Παλατίνο λόφο της Ρώμης.

Από την πρώιμη αρχαιότητα ο ορεινός χαρακτήρας του Αρκαδικού αναγλύφου και ο κλειστός χαρακτήρας της κοινωνικής δομής των Αρκάδων δεν επέτρεψαν την ανάμειξη με άλλα φύλα. Τόσο οι Μυκηναΐοι όσο και αργότερα οι Δωριείς δεν ασχολήθηκαν με την Αρκαδία, γεγονός που ίσως και να εξηγεί την υπερηφάνεια των κατοίκων της για την αγνότητα της καταγωγής τους. Αντίθετα , κατά τη Γεωμετρική περίοδο, οι ραγδαίες εξελίξεις που επήλθαν στις κοινωνικές και οικονομικές δομές δεν άφησαν ανεπηρέαστη την περιοχή. Τα οικιστικά κέντρα αναπτύχθηκαν και δημιούργησαν μια χαλαρή μορφή ομοσπονδίας που ήταν γνωστή ως Κοινό των Αρκάδων. Το 372 πχ ιδρύθηκε η Μεγαλόπολη ως αντίπαλο δέος της Σπάρτης, ενώ συγκροτήθηκε το νέο Κοινό των Αρκάδων με ενιαία κυβέρνηση και στρατό. Σύντομα άρχισαν εσωτερικές διενέξεις που προκάλεσαν συνεχείς επεμβάσεις των Σπαρτιατών , ώσπου το 344 πχ η Μεγαλόπολη συμμάχησε με τον Φίλιππο Β΄της Μακεδονίας. Στα χρόνια των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου η Αρκαδία έγινε θέατρο συνεχών συγκρούσεων μεταξύ του Κασσάνδρου και του Πολυσπέρχοντα, ώσπου η ειρήνη του 311 πχ αναγνώρισε στον Κάσσανδρο την κυριαρχία ολόκληρης της Πελοποννήσου. Το 303 πχ όλη η περιοχή εκτός της Μαντινείας, παραδόθηκε στον Δημήτριο τον Πολιορκητή. Ακολούθησαν συνεχείς πόλεμοι με τους Σπαρτιάτες και επεμβάσεις των Μακεδόνων, ώσπου ο Μεγαλοπολίτης Φιλοποίμην ανακηρύχθηκε στρατηγός της Αχαϊκής Συμπολιτείας, με την οποία οι Αρκαδικές πόλεις διατηρούσαν στενές σχέσεις.

Με τη Ρωμαϊκή κατάκτηση η Αρκαδία έπαψε να διαδραματίζει οποιονδήποτε ρόλο στα ιστορικά πράγματα. Στα τέλη του 4^ου αι.μχ λεηλατήθηκε από τους Γότθους του Αλάριχου. Μετά την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Φράγκους (1205) επονομάστηκε Μεσαρέα και διαιρέθηκε σε πέντε Βαρονίες. Μετά την έκρηξη της Επανάστασης του 1821 η Αρκαδία υπήρξε το επίκεντρο σημαντικότατων πολεμικών ενεργειών. Από το 1825 έως και το 1827 ο Ιμπραήμ λεηλάτησε ολοκληρωτικά τρείς φορές τα χωριά και τις πόλεις της Αρκαδίας, η οποία και ελευθερώθηκε οριστικά από τον Τούρκικο ζυγό το Νοέμβριο του ίδιου έτους. Σε νομό του Ελληνικού κράτους συγκροτήθηκε το 1833.