Άνοιξη και πρωί. Το κρύο αισθητό. Η Δημητσάνα, αρχόντισσα κυρά μα και σκληροτράχηλη βουνίσια μάνα, αναδεύεται νωχελικά να ξυπνήσει. Πριν λίγο, ακούστηκε κάποιο πετεινάρι να λαλεί. Μια καινούργια μέρα ξεκίνησε…
Σα βγει κανείς αγνάντια και δεν έχει καταχνιά στα χαμηλότερα, μπορεί να δει πέρα από το φαράγγι του Λούσιου το υψίπεδο της Μεγαλόπολης. Μέχρι τις χιονισμένες βουνοκορφές του Ταύγετου, μπορεί να δει! Αν σταθεί ακίνητος και αφουγκραστεί, μπορεί ν’ αγρικήσει το αλαφροπάτημα των κλεφτών του εικοσιένα ή των ανταρτών της αντίστασης στα δύσβατα μονοπάτια των βουνών της, το θόρυβο της μυλόπετρας των μπαρουτόμυλων πάρα κάτω ή το βουερό κατηφόρισμα του Λούσιου ανακατεμένο με την εωθινή προσευχή των μοναχών στα πανέμορφα μοναστήρια της πανέμορφης κοιλάδας.
Δύο χιλιόμετρα πιο κάτω το μουσείο υδροκίνησης, μια σύγχρονη μα αξιόλογη προσπάθεια που παρουσιάζει το χθες στις επόμενες γενιές. Δεξιά, κατηφορίζει το φαράγγι του Λούσιου. Αυτό το ποτάμι είναι για την αρχαία θρησκεία κάτι σαν τον Ιορδάνη ποταμό της χριστιανοσύνης. Εδώ λένε, στα γάργαρα και κρουσταλλένια νερά του, οι νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ περιποιήθηκαν και έλουσαν (εξ ου και Λούσιος) το νεογέννητο Δία...
Μπαίνοντας βαθιά στο φαράγγι τα μάτια θαμπώνουν μπροστά στην πλέρια αποκάλυψη μιας άγριας παρθένας ομορφιάς! Η βλάστηση οργιαστική! Πουρνάρια, σφεντάμια, αφάνες, σφάκες, κουτσουπιές ολάνθιστες γεμίζουν την πλάση με αρώματα και χρώματα, που στο πρώτο φως της ημέρας ζωηρεύουν και τα φύλλα στολίζονται με μυριάδες δροσοσταλίδες, που οι πρώτες ακτίνες του ήλιου μετατρέπουν σε πολύχρωμες αστραφτερές πέρλες...
Ψηλά στα θεόρατα κοφτά γκρίζα βράχια, γαντζωμένα, πανέμορφα αναρριχητικά φυτά σπάνε με τα χρώματα των ανθών τους τη σκληρότητα της πέτρας και δίνουν καταφύγιο σε δεκάδες πουλιά. Στις σπηλιές των βράχων φωλιάζουν δεκάδες αρπακτικά και στους θάμνους και στις ρωγμές τους κρύβονται χίλια δύο ερπετά.
Δεκάδες, εκατοντάδες ήχοι ανάμεικτοι, έρχονται από παντού! Από το κελάηδημα του αηδονιού, των αμέτρητων πουλιών, το ελαφρό θρόισμα του ανέμου, το βούισμα της μέλισσας, το σούρσιμο της σαύρας, το εκκωφαντικό βουητό των νερών του ποταμού, μέχρι τις ουράνιες μελωδίες των μοναχών, που όλοι μαζί σμίγοντας αρμονικά και αιώνια, συνθέτουν μια μουσική πανδαισία, μια ανεπανάληπτη θεϊκή λατρευτική ωδή στον Πλάστη...!
Καθώς το πρωί προχωράει και το φως δυναμώνει, σα σκιές προβάλλουν τα μοναστήρια. Άλλα σκαρφαλωμένα στα κάθετα βράχια, κι άλλα λουσμένα στο φως μέσα στην καταπράσινη βλάστηση, αιώνιοι θεματοφύλακες της ιστορίας αυτού του τόπου…
Η μονή της Παναγίας της Αιμυαλούς του 16ου αιώνα. Χτισμένη στην καταπράσινη χαράδρα στους πρόποδες της Κλινίτσας. Λίγο πριν το μοναστήρι ευρίσκεται ο ληνός των Κολοκοτρωναίων. Εκεί το 1806, μετά από προδοσία οι Τούρκοι σκοτώσανε τ΄ αδέρφια του Θ. Κολοκοτρώνη...
Η μονή Φιλοσόφου. Η παλιά, που ιδρύθηκε το 963, είναι ένα πραγματικό κομψοτέχνημα αρχιτεκτονικής, έρμη κι ερειπωμένη σήμερα, βρίσκεται σκαρφαλωμένη στα απρόσιτα βράχια της πλαγιάς του φαραγγιού. Εκεί, η παράδοση λέει πως στα χρόνια της τουρκοκρατίας λειτουργούσε κρυφό σχολειό.
Η νέα Μονή Φιλοσόφου, χτίστηκε το 1691 πεντακόσια μέτρα πιο πάνω, στην κορυφή του βράχου, όπου ήκμασε σα σχολή που διαπαιδαγώγησε πλήθος κληρικών και σοφών.
Η μονή Προδρόμου του 12ου αιώνα. Σαν αετοφωλιά κρέμεται κυριολεκτικά κι αυτή από τα βράχια της απόκρημνης πλαγιάς του φαραγγιού του Λούσιου. Η θέα από κει ψηλά κόβει την ανάσα. Πλάι, το εκκλησάκι του θαυματουργού Αγίου Αθανασίου Χριστιανουπόλεως όπου ευρίσκονται και τα οστά του. Έχουν να λένε πως κάθε που είναι να έρθει κάποια συμφορά, τρίζουν τα κόκαλα του Αγίου…
Ψηλά, στην άκρη του ελατόδασου του Μαινάλου, στην κορυφή του φαραγγιού του Λούσιου, λουσμένη στο φως και στα χρώματα στέκει η Στεμνίτσα περήφανη πανέμορφη αρχοντοκόρη. Εδώ το απλό, το πηγαίο, το γνήσιο και το εμπνευσμένο μπλεγμένα άρρηκτα μεταξύ τους σε ένα ανεπανάληπτο και μοναδικό σμίξιμο, γεννούν την αρμονία, την ποιότητα, την αλήθεια, την ομορφιά… Εδώ ο Λαγκαδινός μάστορας ζωγραφίζει χτίζοντας την πέτρα, ο χρυσοχόος δίνει ψυχή και ευαισθησία στο ψυχρό μέταλλο και η νοικοκυρά γράφει μουσική με τον αργαλειό της. Εδώ έχει κανείς την αίσθηση πως ο χρόνος έχει τη δική του ταχύτητα και η ζωή τους δικούς της ξεχωριστούς ρυθμούς. Εδώ αντιλαμβάνεται την αξία του παλιού και τη σημασία της φυγής από το καινούργιο, το σύγχρονο που μας κυνηγά και μας δυναστεύει...
Τα νερά καταλαγιάζουν κάπως, πιο κάτω σαν περνούν το γιοφύρι του Κόκκορη. Από δω μπορεί κανείς να ξεκινήσει μια πεζοπορία πλάι στο ποτάμι που θα του αφήσει μοναδικές χαρές και εικόνες.
Μαζί με τα νερά γλυκαίνει γύρω και το τοπίο! Ο νερόμυλος του Κόκκορη. Το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, χτισμένο κι αυτό πριν 1000 χρόνια περίπου, με οικοδομικό υλικό παρμένο από την παρακείμενη αρχαία Γόρτυνα. Τα ερείπια της αρχαίας Γόρτυνας... πόλης του 4ου π.χ. αιώνα, χτισμένη επάνω στον αρχαίο δρόμο που οδηγούσε από την Μεγαλόπολη στην αρχαία Ολυμπία. Από δω περνούσαν οι Σπαρτιάτες αθλητές για τους Ολυμπιακούς αγώνες… και από την πόλη αυτή η περιοχή ονομάζεται Γορτυνία. Εδώ ευρισκόταν Ασκληπιείο, ναός αφιερωμένος στον Ασκληπιό και θεραπευτήριο. Εδώ ήρθε πρώτα ο Μ. Αλέξανδρος, να προσκυνήσει καταθέτοντας την πανοπλία του, όταν κατέβηκε στην Πελοπόννησο…
Για αυτόν που θέλει να πορευτεί πίσω στο χρόνο, για τον ριψοκίνδυνο, αλησμόνητες συγκινήσεις και μοναδικές εικόνες, θα του αφήσει η πεζοπορία μιάμισης έως δύο ωρών, μέσα από την αρχαία Γόρτυνα προς την παλιά και νέα μονή Καλαμίου, που η ηλικία τους χάνεται στο χρόνο...
Λίγο πιο κάτω το Ατσιχολιώτικο γιοφύρι, αναπαλαιωμένο και αναστηλωμένο από τον γνωστό Ατσιχολίτη βιομήχανο, Αγγελόπουλο. Από εδώ ξεκινάνε οι καταβάσεις του ποταμού με Ράφτινγκ και καγιάκ που φτάνουν μέχρι τα διπόταμα στην Καρύταινα, χαρίζοντας στους εραστές του είδους μοναδικές στιγμές συγκίνησης και χαράς…
Σαν βγει κανείς στο Μουλάτσι στο ξάγναντο, κάτω στα πόδια του προβάλλει πάλι το Λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης. Δεξιά η Καρύταινα. Το Τολέδο της Ελλάδας. Ψηλά, περήφανο στέκει κοντά οχτακόσια χρόνια (1254), το φράγκικο κάστρο της. Τα μάτια πλημμυρίζουν από ομορφιά. Ο οικισμός, κρατάει όλα τα χαρακτηριστικά της λαϊκής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Τα σπίτια ψηλά πέτρινα αρχοντικά, αδιάψευστοι μάρτυρες παλιών καλών καιρών. Ο στενός ανηφορικός δρόμος οδηγεί στην πλατεία. Το κάστρο ακριβώς από πάνω, κόβει την ανάσα. Ακολουθώντας το καλντερίμι προς το οχυρό, μνημεία και ηρώα παντού. Αριστερά η προτομή του γέρου του Μοριά. Η Καρύταινα ήταν το ορμητήριό του στα μεγάλα εκείνα χρόνια. Περνώντας κανείς την Πύλη του κάστρου, ξαφνικά βρίσκεται αιώνες πίσω. Στον καιρό του Ούγκο ντε Μπριγιέρ, του Γοδελφρίδου Ντζεφρές και της Ισαβέλλας Βιλλαρδουίνου. Κάθε πέτρα έχει να πει μια ιστορία. Κάθε εικόνα που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια του είναι ιδωμένη από χιλιάδες άλλα μάτια. Κάθε σημείο που πατάει, το χουν πατήσει μυριάδες πόδια, εδώ και αιώνες. Τούτος ο τόπος είναι γιομάτος μνήμες, γιομάτος ψυχές...
Στο κατέβασμα, αριστερά, ο περικαλλής Βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου. Το μεσημέρι προχωράει. Μια μικρή στάση στο παλιό γεφύρι του Αλφειού, που χρονολογείται όσο και η Καρύταινα, οδηγεί το νου στα χρόνια των μύθων και των θρύλων. Στη σκέψη έρχεται ο αρχαίος μύθος του ωραίου Αλφειού και της γλυκιάς Αρέθουσας, που ο θεός τους μεταμόρφωσε, τον πρώτο σε γάργαρο ποτάμι στην Πελοπόννησο και τη δεύτερη σε δροσερή πηγή στη Σικελία. Έτσι, που τα νερά τους, να σμίγουν γλυκά και αιώνια, στο καταγάλανο Ιόνιο. Κάπου εδώ γύρω ήταν και η αρχαία Βρένθη…
Ι.Α
Σημείωση : Από την εφημερίδα Νέα της Μεγαλόπολης
